Vajinismus tanısı, çiftin cinsel deneyimleri boyunca birleşme yaşayamamış olmaları ve cinsel aktiviteleri sırasında neler yaşadıklarını anlatması sonucu konabilir.
İlk cinsel denemede vajina, cinsel birleşmeyi (koitus) engelleyecek boyutta, yinelenen ve kontrolsüz bir şekilde kasılır. Bu kasılmalar genellikle orta şiddette olmasına rağmen çoğunlukla ilişkiye izin vermeyecek kadar ağrılıdır. Bu duruma Primer Vaginismus denir. Primer vajinismus görülen kişi hayatında daha önce hiç başarılı bir cinsel birleşme yaşayamamıştır. Bunun altında yatan en önemli neden genellikle korkudur.
Daha önce hiç vajinismus sorunu olmayanlar kadınlarda doğum, düşük, kürtaj, kötü ve sert yapılan bir jinekolojik muayene sonrası yırtık oluşumu ve enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkan ve ender görülen vajinismus türüne ise Sekonder Vaginismus denir. Sekonder vajinismus genellikle ilişki sırasında meydana gelen ağrıya (disparoni) bağlı olarak gelişir. Ayrıca sekonder vajinismus, önceden vajinismus tedavisi görmüş kişilerde sorunun tekrarlaması şeklinde de görülür.